Λυκούργος, "Κατά Λεωκράτους"

Ο δικανικός αυτός λόγος είναι ο μοναδικός του Λυκούργου (390 π.Χ.-324 π.Χ.) που έχει φτάσει στα χέρια μας ολόκληρος. Σύμφωνα με τον Διονύσιο τον Αλικαρνασσέα η ρητορική του δύναμη προέρχονταν από το ήθος του και όχι από μία έμφυτη ικανότητά. Ο Λυκούργος πράγματι εστιάζει περισσότερο στην ηθική και όχι στη νομική πλευρά του ζητήματος. ¨Έτσι λοιπόν θεώρησε ένοχο προδοσίας τον Λεωκράτη ο οποίος εγκατέλειψε την Αθήνα το 338 π.Χ. μετά την ήττα των Αθηναίων στη Χαιρώνεια αδιαφορώντας για την Πόλη. Στον λόγο αυτό (για όποιον ενδιαφέρεται το αρχαίο κείμενο έχει αναρτηθεί εδώ υποστηρίζει ότι για να διατηρηθεί η Πολιτεία ευνομούμενη χρειάζονται τρία πράγματα.

1. Ο ικανός νομοθέτης που συντάσσει καλούς νόμους.
2. Οι Φύλακες της Πολιτείας που φροντίζουν για την τήρηση των νόμων αυτών.
3. Οι Πολίτες που καταγγέλλουν τις περιπτώσεις παραβιάσεων των νόμων.


Για το πρώτο και δεύτερο δεν νομίζω ότι χρειάζονται σχόλια. Το τρίτο όμως είναι για μένα το σπουδαιότερο καθώς εάν δεν υπάρχουν καταγγέλλοντες δεν υπάρχει και δίκη. Φαίνεται ότι οι μισοί τα "παίρνουνε" και οι άλλοι μισοί σιωπούν με την πεποίθηση ότι όταν κάποτε αλλάξουν τα πράγματα και θα έχουν και αυτοί μπάρμπα στην Κορώνη, Μεθώνη και άλλες επαρχιακές πόλεις θα τα παίρνουνε και αυτοί.

Ο Ισοκράτης στον "Αεροπαγήτικο, 15" παρατηρεί ότι "το πολίτευμά μας είναι διεφθαρμένο αλλά κανένας δεν νοιάζεται για αυτό και δεν φροντίζουμε να το μεταρρυθμίσουμε. Κατηγορούμε την υπάρχουσα κατάσταση και λέμε ότι ποτέ άλλοτε κάτω από Δημοκρατικό καθεστώς δεν έχουμε κυβερνηθεί τόσο άσχημα, αλλά στις υποθέσεις μας και στις σκέψεις μας έχουμε περισσότερο αγάπη για αυτό παρά για το Πολίτευμα που μας κληροδότησαν οι πρόγονοί μας...".