Ο διανοητής Κορνήλιος Καστοριάδης στην εκπομπή "Παρασκήνιο" σε μια έρευνα της Τέτας Παπαδοπούλου. Γυρίστηκε για την ΕΤ1 το 1995 και το παρακάτω video είναι το 4ο από τα συνολικά 6 κομμάτια της εκπομπής που μπορεί κανείς να δει στο διαδίκτυο. Όχι ότι τα υπόλοιπα 5 είναι λιγότερο ενδιαφέροντα αλλά στο συγκεκριμένο ο Καστοριάδης αναλύει μέσα σε 10 λεπτά με την απλότητα και την χαρακτηριστική άνεση του λόγου που τον διακρίνει την Αρχαία Ελληνική σκέψη και παραθέτει τους λόγους που την καθιστούν κορυφαία στον κόσμο.Αποσπάσματα.
“Κάθε κοινωνία, αυτοθεσμίζεται, δηλαδή κάθε κοινωνία δημιουργεί τους θεσμούς της...” 0:27 – 0:32
“Δεν μπορεί κανείς να αποδείξει ότι υπάρχει ο Ιεχωβάς ή ο Θεός των Χριστιανών, αλλά με μία έννοια η λογική αναίρεσης της ύπαρξης του Ιεχωβά ή του Θεού των Χριστιανών δεν έχει κανένα ενδιαφέρον” 1:27 – 1:37
“...μέσα στο χάος του ιστορικού υλικού που έχουμε μπροστά μας, επιλέγουμε μια παράδοση, αυτό δεν σημαίνει ότι την επιλέγουμε για να της μείνουμε δούλοι, επιλέγουμε ακριβώς την παράδοση εκείνη, δηλαδή αυτήν που ονομάζω Ελληνοδυτική, μέσα στην οποία η αμφισβήτηση της παράδοσης είναι ένα βασικό στοιχείο, η αμφισβήτηση όχι για την ευχαρίστηση της αμφισβήτησης, η αμφισβήτηση όταν υπάρχει λόγος, η δυνατότητα της αμφισβήτησης, η δυνατότητα του να σκεφτώ αλλιώς, του να μιλήσω αλλιώς από ότι σκέφτεται η πλειοψηφία, η εκκλησία, το κράτος, το κόμμα και τα λοιπά... ” 3:27 – 4¨:07
“... να βάλω σαν άτομο ή να βάλει μία κοινωνική ομάδα ή μία πολιτική κίνηση ερωτήματα σχετικά με το αν η σημερινή θέσμιση της κοινωνίας είναι δίκαιη ή δεν είναι δίκαιη, αυτή η δυνατότητα είναι συμφυής επίσης με τα βασικά χαρακτηριστικά αυτής της παράδοσης και όχι αλλονών... ” 4:18 – 4¨:6
“Κάθε κοινωνία δημιουργεί τους θεσμούς της, αλλά η ιδέα αυτή ότι οι θεσμοί είναι δική της δημιουργία ακριβώς δεν υπάρχει στις περισσότερες κοινωνίες, γιαυτό και οι θεσμοί μένουν άθικτοι. Υπάρχει η ιδέα ότι οι θεσμοί ήρθαν από αλλού. ” 4:49 – 5:09
“... η ετερονομία της κοινωνίας είναι ότι η ίδια αλλοτριώνεται στους θεσμούς στους οποίους η ίδια δημιούργησε, διότι δεν ξέρει ότι η ίδια τους εδημιούργησε και κατά κάποιο τρόπο δεν μπορεί να το ξέρει, της είναι τρομερά δύσκολο να το ξέρει” 5:27 – 5:44
“...δηλαδή χρειάζεται να λεχθεί ότι ο θεσμός έχει έρθει από αλλού, για να μπορεί να κατοχυρωθεί...” 6:29- 6:33
"Εάν οι άνθρωποι ξέρανε ότι κάνουν οι ίδιοι τους νόμους τους θα τους σεβόντουσαν? Έ σε αυτό απαντάνε οι Αρχαίοι Έλληνες και οι Αρχαίοι Αθηναίοι, ναί , τους κάνουμε τους νόμους μας και όσο δεν τους έχουμε αλλάξει τους σεβόμαστε." 6:36 – 6:46
“Από αυτή την άποψη αυτό που εγώ εννοώ ως αυτόνομη κοινωνία είναι μία κοινωνία όχι επειδή είναι διαφανής αλλά είναι μία κοινωνία η οποία ξέρει ότι δεν υπάρχει υπερβατικότητα, ότι δεν υπάρχει υπερβατική πηγή των θεσμών και των νόμων, ότι δεν υπάρχει μετά θάνατον ζωή, αυτό που ξέραν οι Αρχαίοι Έλληνες οι οποίοι δεν επίστευαν στην μετά θάνατον ζωή ή εάν επίστευαν της δίναν ένα περιεχόμενο όπως αυτό που φαίνεται στην Οδύσσεια που ήτανε εκατό φορές χειρότερο από ότι στην επίγειο ζωή, η οποία ξέρει συνεπώς ότι ότι γίνεται γίνεται εδώ κάτω και ότι έχουμε να κάνουμε εμείς έχουμε να το κάνουμε και έχουμε να δώσουμε στους εαυτού μας σαν κοινωνικό σύνολο κανόνες και νόμους που να μας επιτρέπουν να υπάρχουμε σαν αυτόνομη κοινωνία και σαν αυτόνομα άτομα μέσα σε αυτή την κοινωνία” 7:11- 8:01
Μέρος 1ο, 2ο, 3ο, 4ο, 5ο, 6ο.
No comments:
Post a Comment